Približava se trenutak kada će poslanici Narodne skupštine Republike Srpske definitivno odlučiti hoće li se ozbiljnije i ubrzano ući u proces eksploatacije litijuma na Majevici. Zagovornici ovog posla na javnim slušanjima iznose ekonomske, energetske i ekološke faktore. Protivnici sve glasnije iznose kontraargumente i strijepe od trajnog ugrožavanja životne sredine u Loparama i cijeloj regiji.
Mišljenja o ovom pitanju u Јutarnjem programu RTRS-a iznijeli su Vladimir Rudić, direktor kompanije Arkor, Snežana Јagodić Vujić iz Udruženja Eko put Bijeljina i Stjepan Mitrović, diplomirani inženjer rudarstva i pomoćnik direktora za plan, razvoj, projektovanje i odnose s javnošću u RiTE Ugljevik.
Rudić je rekao da je kompanija Arkor, čije je sjedište u Švajcarskoj, provela detaljna geološka istraživanja koja su pokazala značajan depozit magnezijuma, kalijuma, borona i litijuma na Majevici, u regiji Lopare.
– Mi smo inicijalno aplicirali za istraživanje litijuma i borona, ali smo došli do otkrića da ima mnogo magnezijuma i kalijuma – naveo je Rudić.
On je rekao da su u Loparama identifikovane tri od četiri mineralne sirovine koje je evropska industrija mapirala kao nedostajuće.
Rudić je rekao da se iskopavanje litijuma provodi u šest država Evrope i da navodi o prljavoj industriji koja se premješta u siromašnije zemlje nemaju uporište.
On tvrdi da je moguće održivo i ekološki čisto rudarstvo i da projekat eksploatacije litijuma na Majevici donosi niz prednosti u odnosu na, kako kaže, hipotetičke nedostatke za koje će dokazati da ne postoje.
Јagodić Vujić, pak, tvrdi da ne postoji održivo, zeleno rudarstvo.
– Prljave tehnologije se koriste za vađenje litijuma i to može dovesti do velikog hemijskog zagađenja podzemnih voda, zemljišta, a potom i vazduha kada ruda bude prerađivana – rekla je ona.
Јagodić Vujić kaže da Udruženje Eko put nije protiv razvoja zemlje i geoloških istraživanja, ali jeste protiv toga da interes jednog preduzeća bude iznad svega.
– Rudić polazi sa stanovišta privatnog interesa i profita i zato kaže da to neće uticati na životnu sredinu. Građani imaju pravo da odlučuju o putu vlastitog razvoja, a rudarenje je svuda u svijetu pokazalo isto – gdje god je vršeno, došlo je do velikog zagađenja životne sredine – navodi ona.
Јagodić Vujić ističe da bi u slučaju rudarenja litijuma na Majevici moglo da dođe do kompletnog raseljavanja stanovništva ovog područja.
– Interes građana Semberije i Majevice važniji je od interesa jednog preduzeća i njegovog profita – poručila je Јagodić Vujić.
Mitrović je rekao da su geolozi uradili svoj dio posla na Majevici i da su sada na redu rudari.
On tvrdi da “jak napad ekoloških pokreta stvara pogrešnu sliku o onome što bi rudari trebalo da rade”.
