Danas je nedjelja, 6. avgust, 218. dan 2022. Do kraja godine ima 147 dana.
Danas je nedjelja, 6. avgust, 218. dan 2022. Do kraja godine ima 147 dana.
1637 – Umro engleski pisac i glumac Ben Džonson, koji je u komedijama realistički prikazivao ljudske nastranosti, ćudi i strasti. Pisao je i poeme, tragedije sa klasičnim temama, lirske i mitološke maskerate. Djela: komedije “Ljudi i ćudi”, “Volpone ili lisica”, “Episena ili ćutljiva žena”, “Vartolomejski vašar”, tragedije “Sejan”, “Katilina”, proza “Građa ili otkrića o ljudima i stvarima”.
1660 – Umro španski slikar Dijego Rodriges de Silva i Velaskes, jedan od najvećih u istoriji slikarstva, dvorski slikar španskog kralja Filipa Četvrtog. Djela poput “Predaje Brede”, “Prelje”, “Dvorske dame”, portreta članova kraljevske porodice, dvorskih luda, ljudi iz naroda svjedočanstvo su njegove genijalnosti, vremena i društva u kome je živio. Njegovo slikarstvo označava trenutak ponovnog otkrivanja prirode i anticipacija je modernog svijeta.
1796 – U Cetinju Skupština crnogorskih starješina izglasala “Stegu”, prvi pisani zakonski akt u Crnoj Gori, kojim je izražen opštecrnogorski karakter oslobodilačke borbe protiv Turaka. Uskoro je formiran i centralni organ vlasti – Praviteljstvo suda crnogorskog i brdskog i izglasan prvi crnogorski zakon koji, zajedno sa “Stegom”, čine političku platformu za stvaranje crnogorske države.
1807 – Dositej Obradović u Prvom srpskom ustanku iz Zemuna došao u Beograd poslije putovanja u Beč, Pariz, London i Rusiju. Mnogo Beograđana sišlo je na pristanište, a gradski topovi su objavili dolazak Dositeja, koji je ubrzo otpočeo veliki prosvjetiteljski posao u oslobođenoj Srbiji. Organizovao je Veliku školu i bio prvi ministar prosvjete u Srbiji, a kad je umro 1811. ispraćen je svečanije nego iko u ondašnjem Beogradu. U povorci za sandukom bio je i vožd Đorđe Petrović – Karađorđe. Sahranjen je u porti Saborne crkve.
1809 – Rođen engleski pisac Alfred Tenison, majstor forme, koji je pisao neobično melodične stihove. NJegovo obimno i raznovrsno djelo izražava duh i raspoloženje vremena: filozofske i vjerske sumnje izazvane učenjem evolucionista, ljubav prema slobodi i vjerovanje u demokratiju. Djela: poeme “Kraljevske slike”, “Princeza”, elegija “In memoriam”, sonet “Crnoj Gori”, veliki broj lirskih pjesama.
1825 – Oblast Gornjeg Perua nakon skoro tri vijeka španske kolonijalne vladavine proglašena nezavisnom državom i prema oslobodiocu Simonu Bolivaru nazvana Bolivija.
1860 – Rođen srpski političar i filolog LJubomir Stojanović, sekretar Srpske kraljevske akademije, koji je 1921. sa Jašom Prodanovićem osnovao Republikansku stranku i bio njen prvi predsjednik. Prethodno je kao pripadnik Samostalne demokratske stranke nekoliko puta bio ministar prosvjete i jednom premijer. Djela: monografija “Život i rad Vuka Stefanovića Karadžića”, stari srpski pisani spomenici “Miroslavljevo jevanđelje”, “Stari srpski natpisi i zapisi, stari ljetopisi, djela Vuka Karadžića – uključujući “Vukovu prepisku”, udžbenici gramatike, studije o starim srpskim štamparijama, o srpskim crkvama u 15. i 16. vijeku, o arhiepiskopu Danilu.
1881 – Rođen engleski mikrobiolog Aleksander Fleming, koji je 1928. iz gljive Penicilium notatum izolovao prvi antibiotik – penicilin. Otkriće nije korišteno do Drugog svjetskog rata, kad su ga britanski fiziolog i biohemičar Ernest Boris Čejn i australijski ljekar Hauard Volter Flori primijenili u liječenju infekcija. Fleming je 1945. sa njima podijelio Nobelovu nagradu za medicinu.
1890 – U njujorškom zatvoru Oburn ubica Vilijam Kemler postao prva osoba u svijetu pogubljena na električnoj stolici.
1917 – Rođen američki filmski glumac Robert Čarls Daran Mičam, koji se pedesetih godina 20. vijeka proslavio ulogama nonšalantnih junaka izrazite personalnosti. Filmovi: “Priča o G. I. Džou”, “Iz prošlosti”, “Crveni poni”, “Makao”, “Anđeosko lice”, “Druga prilika”, “Reka bez povratka”, “Bandido”, “Lovci”, “Najduži dan”, “Eldorado”, “Ancio”, “Dobri momci i rđavi momci”, “Zbogom lepojko”, “Rajanova kći”, “Jakuza”, “Bitka za Midvej”, “Marijini ljubavnici”, “Ambasador”.
1918 – Njemačka ofanziva na Marni, posljednji veliki napad Nijemaca u Prvom svjetskom ratu, okončana neuspjehom, a iz stroja je izbačeno najmanje 100.000 njemačkih vojnika.
1928 – Rođen američki slikar, novinar, filmski režiser i producent Endrju Vorhola, poznat kao Endi Vorhol, jedan od najznačajnijih predstavnika pop-art slikarstva. Drsko i duhovito je ismijavao i razarao banalnost masovne komercijalne američke kulture i američke mitove. Filmovi: “Empajer”, “San”, “Djevojke iz Čelzija”, “Usamljeni kauboji”, “Meso”, “Đubre”, “Seks”, “Pobunjene žene”, “Meso za Frankeštajna”, “Krv za Drakulu”.
1940 – Estonija ušla u sastav SSSR pod nazivom Estonska Sovjetska Socijalistička Republika.
1945 – Američki bombarder B-29 u Drugom svjetskom ratu – na osnovu naredbe predsjednika SAD Harija Trumana – bacio atomsku bombu na japanski grad Hirošimu, čime je počinjen najveći pojedinačni ratni zločin u istoriji čovječanstva. To je učinjeno bez jakog vojnog razloga, jer je Japan praktično već bio na koljenima. Bomba je pretvorila u pepeo 13 kvadratnih kilometara, Hirošima je potpuno uništena, a poginulo je najmanje 117.000 ljudi. Posljedice dejstva atomske bombe osjećaju se decenijama poslije eksplozije: ranjeni umiru od leukemije kao posljedice atomskog zračenja, a na djeci ozračenih roditelja primećuju se genetske i patološke promjene. Tri dana kasnije druga američka atomska bomba bačena je na Nagasaki.
1962 – Jamajka stekla nezavisnost poslije 300 godina britanske vladavine.
1973 – Umro kubanski diktator Fulhensio Batista Saldivar, koji je vladao Kubom od 1952. do 1959, kada je zbačen u revoluciji pod vođstvom Fidela Kastra.
1990 – Savjet bezbjednosti UN jednoglasno izglasao rezoluciju o zabrani trgovine s Irakom poslije invazije iračkih trupa na Kuvajt.
1994 – Njemačka vlada podržala vazdušne operacije koje je NATO prethodnog dana izveo na području Srpskog Sarajeva i ocijenila udare na srpske polažaje “neophodnim”.
1996 – Američki naučnici saopštili su da su pronašli dokaz da je na Marsu davno postojao život, na osnovu ispitivanja ostataka meteora pronađenog na Antarktiku.
2004 – Američkog državljanstva odrekao se bivši šahovski šampion Bobi Fišer, koji je u junu uhapšen u Tokiju na osnovu potjernice SAD zbog kršenja embarga protiv Jugoslavije 1992. godine.
2012 – Istraživačko vozilo američke svemirske agencije NASA “Kjurioziti”, veličine automobila, spustilo se na Mars, sa zadatkom da analizom uzorka tla ove planete utvrdi da li je na njoj moglo biti života. Minerali koje je identifikovao “Kjurioziti” na Marsu krajem 2013. sugerišu da je postojalo jezero slabog saliniteta i neutralne pH vrijednosti, što su uslovi pogodni za razvoj života..
