Da bi Evropska unija uvela sankcije ruskoj nafti potrebna je saglasnost svih 27 članica. Najveća prepreka na tom putu je Mađarska. Protivljenje je stvorilo još jedan problem – i to u odnosima Mađarske i Hrvatske. Premijer Viktor Orban možda bi lakše pristao na sankcije kada bi imao alternativu za snabdevanje naftom i to, kako kaže, preko mora koje je oduzeto Mađarskoj.
Koga briga što Mađarska nema more? Odgovor na to pitanje traži se na relaciji Budimpešta–Zagreb. Povod je prošlonedeljni intervju mađarskog premijera koji je odjeknuo mnogo dalje od radijskog studija.
“Oni koji imaju more i luke mogu doneti naftu na tankerima. Da nam nisu uzeli more, i mi bismo imali luku”, poručio je Viktor Orban.
Bez luke Mađarska mora da računa na rusku naftu, koja pokriva 60 odsto potreba. Bojkot uvoza trajno bi ugrozio njenu ekonomiju, zato susedi odolevaju evropskim pritiscima. Ipak, ne odolevaju da podsete da je do kraja Prvog svetskog rata Mađarska imala izlaz na more.
“Mađarska je nakon Prvog svetskog rata Trijanonskim sporazumom izgubila 71 odsto teritorije. Tada je u delu velike Mađarske bila i Rijeka, primorski grad. Tako da je to ostala jedna trauma, gubitak tolike teritorije”, ističe Aleksandar Popov iz Centra za regionalizam.
Teritorijalne pretenzije Mađarske osuđuje Hrvatska.
“Orban je jedan živopisan karakter koga sam ja kritizirao sve ove godine… On je premijer susedne prijateljske zemlje, dobio je sada izbore i ja to ne mogu promeniti – to je njihova volja. Te njegove sitne palanačke opsesije s obalom i velikom Mađarskom je deo njegovog repertoara i on tako nastupa”, naveo je Zoran Milanović, predsednik Hrvatske.
Zbog tog nastupa, Hrvatska je uručila notu Mađarskoj. Da li će na tome stati upućeni se ne usuđuju da prognoziraju, ali ocenjuju da takve izjave usred rata u Ukrajini podgrevaju ideje mogućeg prekrajanja granica u Evropi.
“Nije dobro jer to nije jedina velikodržavna koncepcija koja se pojavljuje. Imamo koncepcije mogućeg prekrajanja granica na Zapadnom Balkanu. Na sve to je nalegla ova priča i to jednostavno nije dobro i deluje destabilizujuće”, smatra Popov.
Nije prvi put. Tokom ranijih nastupa, Viktor Orban iza sebe je imao kartu velike Mađarske, koja je obuhvatala teritorije susednih država, između ostalog i Srbije.
Izvor: RTS/Dragana Biberović
