BANjALUKA – Izgradnja gasnog čvorišta u Trakiji, regiji iz koje bi prirodni ruski gas bio distribuisan u Evropu preko tri kraka, obezbijedila bi dijelu evropskih zemlja dodatnu sigurnost u snabdijevanju ovim strateškim energentom, ali bi i Tursku pretvorila u “novu Njemačku”.
Istakao je ovo za “Glas Srpske” ekonomski analitičar Vojislav Vuletić komentarišući odluku turskog predsjednika Redžepa Tajipa Erdogana da objeručke prihvati prijedlog ruskog kolege Vladimira Putina da u regiji Trakija, koja graniči sa Grčkom i Bugarskom, bude napravljeno veliko međunarodno gasno čvorište iz kojeg bi, kako je objašnjeno, sjeverni krak išao u Rumuniju, Sloveniju, Mađarsku i potom u Njemačku, južni u Italiju, a srednji u Srbiju i druge zemlje preko Bugarske, Albanije, tzv. Kosova i Sjeverne Makedonije. Kako je saopšteno, na ovaj način bio bi omogućen transport do 75 milijardi kubnih metara gasa godišnje.
– Kada se realizuje ovaj projekt, Turska će postati glavno evropsko gasno čvorište. Neće to više biti Nemačka, koja je nakon sabotaža na gasovodima “Severni tok” trenutno ostala odsečena od Rusije – istakao je Vuletić.
Kako je naveo, Srbija i Srpska i dalje imaju direktne i stabilne izvore snabdijevanja gasom preko “Turskog”, odnosno “Balkanskog toka”, ali bi dodatna sigurnost u snabdijevanju bila postignuta nakon što bude realizovan ovaj zajednički projekat Rusije i Turske.
– Kao prvo, ne treba zaboraviti da Ankara ima dobre i korektne odnose s Moskvom. Zbog toga će i bezbednost snabdevanja evropskog kontinenta biti daleko veća nego preko gasovoda “Severni tok” koji je nedavno sabotiran. I ova vest nije dobra samo za nas u regionu već i za celu južnu i centralnu Evropu, jer Amerika nema tako veliki uticaj na Tursku kao na Nemačku – kaže Vuletić.
Smatra i da Rusija na ovaj način direktno pomaže uzdrmanoj Turskoj, zemlji koja nije pristala da uvede sankcije Kremlju, a koja se posljednjih mjeseci nalazi u velikoj finansijskoj i ekonomskoj krizi zbog izuzetno visoke stope inflacije, ali i nezapamćene devalvacije lire.
– Sve je postalo stvar geopolitike. Nažalost, i energenti su postali deo tih igara i koriste se kao oružje u obračunu velikih sila. Turskoj sigurno da je interesu da bude što veći tranzit ovog energenta preko njene teritorije, zbog unosnih taksi – kaže Vuletić.
Smatra i da će pojedine evropske zemlje vrlo brzo, možda već tokom naredne godine, biti primorane da se vrate ruskom gasu, a prva bi, kako kaže, mogla biti Njemačka čija je industrija, kako je rekao, “baždirana na ruskom gasu”.
– Nemačka godišnje troši 90 milijardi kubnih metara gasa, od čega samo dve ili tri milijarde odlaze na grejanje, a ostalo na industriju. Priče kako su po Evropi napunjena podzemna skladišta gasa nisu tačne. To je zamajavanje tamošnjeg stanovništva kako bi se sprečila panika i strah. Ona nisu ni do pola napunjena. Stoga sam gotovo siguran da će tokom naredne godine mnoge zemlje morati da kleknu i mole Rusiju za gas, a ne bi me začudilo i da Nemačka inicira popravku oštećenih gasovoda u Baltičkom moru. Amerika sa svojim tečnim gasom ne može podmiriti potrebe Evrope. Vašington je obećao Briselu da će isporučiti 15 milijardi kubnih metara tečnog gasa, a Evropa troši oko 500 milijardi. Znači, to su mrvice – pojasnio je ovaj stručnjak za naš list.
Smanjene isporuke gasa iz Rusije, koje su nekada podmirivale 40 odsto potreba Evrope, ostavile su EU da se bori s nalaženjem odgovora na rastuće cijene koje su produbile krizu troškova života domaćinstava i preduzeća.
Turski predsjednik Erdogan je nakon nedavnog razgovora sa Putinom u Astani poručio da će ovo čvorište biti napravljeno što je prije moguće, dok je ruski predsjednik objasnio da Moskva na ovaj način preko Turske preusmjerava svoje dosadašnje isporuke ovog energenta koje su donedavno bile namijenjene gasovodima “Sjeverni tok”.
Ispiranje mozgova
Osvrćući se na prijedlog pojedinih članica EU da bude ograničena cijena ruskog gasa, Vuletić kaže kako je to smiješno i bezobrazno.
– Zamislite, dođe neko kod vas i kaže da to što vi prodajete ne može toliko da košta. To su sve besmislice i prazne priče za narod koji sve teže živi, a čiji su mozgovi isprani izjavama poput onih koje svakodnevno daju likovi poput nemačke ministarke inostranih poslova Analene Berbok – dodao je Vuletić.
(Glas Srpske)
