Arheološkim istraživanjima u manastiru Papraća kod Šekovića, koji je posvećen Blagovesti Presvete Bogorodice, pronađeni su ostaci stare crkve za koju se pretpostavlja da potiče iz perioda vladavine Nemanjića iz 13. ili 14. veka.
Kako se navodi, najveći broj pronađenih numizmatičkih nalaza vezuje se za 17. vek, uključujući novac poljskih i ugarskih kraljeva i turske akče.
Kuriozitet predstavlja novac cara Ivana Groznog iz sredine 16. veka, koji potvrđuje pisane izvore o putovanjima papračkih igumana u Rusiju.
Iguman manastira Papraća, Nektarije, rekao je za Srnu da se stara crkva koja je pronađena ispod poda postojećeg manastira može dovesti u vezu za period kada je vladao kralj Dragutin ili još ranije od 14. veka.
On je dodao da će to pokazati arheološka istraživanja koja su u toku na crkvenom prostoru manastira Papraća i istakao da je stara crkva, koja je pronađena u „brodu” postojećeg manastira, najstarija svetinja na ovom području.
Iguman Nektarije rekao da su u maloj priprati pronađeni grobovi ispod temelja postojeće crkve, za koju se veruje da je građena u 16. veku.
„Da li je to vezano za period obnove Pećke patrijaršije 1550. godine ne znamo, ali znamo da s početkom 15. veka ima ukaz Otomanske carevine, tačnije sultana, da se ne smeju zidati nove crkve”, naveo je iguman i dodao da je prvi pisani dokumenat o manastiru Papraća iz sredine 16. veka, prenosi Srna.
Podsetio je da arheolosske radove, za koje je blagoslov dao episkop zvorničko-tuzlanski Fotije, finansira Eperhija zvorničko-tuzlanska i ukazao da je istraživanje dozvolio Zavod za zaštitu spomenika Republike Srpske.
Nastavak arheoloških iskopavanja – sledeće godine
Rukovodilac istraživanja i arheolog Aleksandar Jašarević rekao je Srni da su arheološka istraživanja pokazala da manastirski kompleks ima još veći značaj nego što se ranije pretpostavljalo.
„Ispod poda velikog trihokonosa iz sredine 16. veka otkriveni su ostaci starije jednobrodne crkve s kraja 13. veka, uz koju je u 14. veku prizidana priprata sa grobnicom na svod”, naveo je Jašarević.
Naglasio je da je u sredini naosa otkrivena još jedna veća grobnica na svod, ktitorski mauzolej, dok su ostaci starije crkve bili ukrasseni kvalitetnim freskopisom srpsko-vizantijskog stila.
„Sama grobnica bila je opljačkana u 19. veku, ali otkriveni su ostaci najmanje tri pokojnika sa tragovima zlatoveza na kostima, što sve ovo ide u prilog da su tu sahranjivani najistaknutiji članovi drusstva i ktitori”, rekao je Jašarević.
Prema njegovim rečima, starija crkva stradala je u drugoj polovini 14. veka, da bi nakon toga početkom 15. veka bila formirana velika nekropola pod stećcima koja je trajala sve do početka 16. veka. On je rekao da je do sada istraženo oko 80 grobova i da su neki od grobova sadržavali priloge u vidu novčića ili delove nošnje poput ostataka tkanine, dugmića ili delova pojasnih kopči.
Rekao je da je sredinom 16. veka na ovom lokalitetu podignuta monumentalna crkva, današnji hram, sa konacima i obziđem.
Istakao je da su novi konaci imali trem sa stubovima, ostatke drenažnog kanala i ognjište i dodao da je otkrivena velika količina arheološkog materijala, uključujuchi alatke od kosti i roga, keramičko posuđe, posude od stakla, delove staklenih prozora, alatke od metala, nakit i novac.
Jašarević je istakao da se najveći broj numizmatičkih nalaza vezuje za 17. vek, uključujući novac poljskih i ugarskih kraljeva, turske akče, dok kuriozitet predstavlja novac cara Ivana Groznog iz sredine 16. veka, koji daje potvrdu iz pisanih izvora o putovanjima papraćkih igumana u Rusiju.
Istakao je da je do sada istražena površina od 250 metara kvadratnih oko konaka, i najavio nastavak arheoloških iskopavanja za iduću godinu.
(RTS)
